Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

. Эnюallah dьzelir. O rahatsэz oluyordu. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. . Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Эntihara kadar gidebilirdim. . Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Ne gelen oldu ne de giden. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Юimdi de Эsrail-Filistin. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. Bana "Sen kemana" dediler. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Orada doрdum. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. . Kitap ve gazete okumayэ da. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Tiyatroda, operada, sinemada. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. "Hani юarkэ"" diye sordum. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. . Цrneрin bakkala giderken. O da kabul etti. Beni onun yanэna verdiler. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Bьtьn tьrlere saygэm var. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Onlarla iftihar ediyorum. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Beni зok etkiledi. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. . Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. Bunlarsэz yapamam. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. . BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. . Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Borusan bunlardan biridir. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Okul Эstanbul'daydэ. Dr. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. . Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Enstrьman црrenmek зaba ister. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Saim Akзэl. Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi.

Prof. Dr. Saim Akзэl: Юeflik, bageti eline alэp sahneye зэkmakla olmuyor

BABAMA MЭNNETTARIMЗocukluрunuzda mьziрe olan ilginiz nasэldэ"Эlkokulu Biga'nэn Dimetoka kцyьnde okudum. . Mьzisyen olmasaydэm o bьyьk bestecileri nasэl tanэrdэm" Usta mьzisyenlerden sonra doрmuю olmayэ цnemli bir юans olarak gцrьyorum. Ьlkenin problemleri ve sorunlarэndan uzak kalmamayэ tercih ediyorum. Ne gelen oldu ne de giden. Ьnь ve katэlэmcэlarэ Karadeniz dэюэna da yayэlэnca Nihat Bey'e "Bunun adэ Tekfen Filarmoni Orkestrasэ" olsun dedim. Эnsanlar bu yьzyэlda neden hвlв birbirlerini цldьrьyor anlamak gerзekten gьз. Babama зok minnettarэm mekвnэ cennet olsun, onun sayesinde buralara geldim. Evde yaюlэ bir anneanne vardэ, Ayюe Nine. Biz de kendisiyle hocasэ olduрu Haliз Ьniversitesi'nde bir araya gelerek keyifli bir sцyleюi gerзekleюtirdik. HER ЗOCUK BЭR ENSTRЬMAN ЦРRENMELЭMьzik iyileюtirir sцzьne katэlэyor musunuz" Siz hangi mьzisyenleri ve mьzik tarzlarэnэ seviyorsunuz"Evet katэlэyorum зьnkь mьzik insanэn ruhunu okюayan ve zenginleюtiren bir юey. Эstanbul, Romanya ve Kiev'de Зaykovski Mьzik Akademisi'nde eрitimler aldэm. Onlarla iftihar ediyorum. Kesin dцnью kararэ aldэm fakat o yэl bir de Hollanda'da 13 parзadan oluюan bir 'long play' plak зэkardэm. Hafэz babasэnэn gazetede gцrdьрь konservatuvar okulu ilanэyla baюlayan mьzik yolculuрunda 65 yэlэ geride bэraktэ. Buna цncьlьk etmekten kэvanз duyuyorum. Юeflik ve hocalэрa yцnelerek bu durumu yenmeyi baюardэm. Kendimi юefliрe ve hocalэрa adamasaydэm bunun sonu kцtь olabilirdi. Ama o zaman Karadeniz Oda Orkestrasэ olarak kuruldu. O an neler dьюьndьnьz"Kemanэ зalamaz hale geldiрimde tabii зok ьzьldьm, kahroldum. Цrneрin Зaykovski benim vazgeзemeyeceрim bir bestecidir. Bu ьzьntьmь hocalэрa kendimi vererek ve юeflik yaparak unutmaya зalэюtэm. Bana "Sen kemana" dediler. MAALESEF KEMANI BIRAKMAK ZORUNDA KALDIMOrkestra yцnetmek, mьzik yapmak, sahnede olmak size kendinizi nasэl hissettiriyor"Эcracэlэk baюka bir юey, юeflik baюka bir юey. Юeflik цyle "Црrendim bitti tamam ben юef oldum" diyebileceрiniz bir alan deрil. Enstrьman црrenmek зaba ister. Bu orkestra ile de birзok konser verdik, ьniversitenin kutlama tцrenlerinde зaldэk fakat araya pandemi girdi ve birзok юey aksadэ. Юefliрin de ayrэ gьзlьkleri var fakat bazэ kimseler bir enstrьmanэ hakkэyla solist olacak nitelikte beceremediрi iзin genelde юefliрe dцnьyor. Hatta sahneye de davet edip bir parзayэ yцnetmemi istediler ben de Nihavend Longa'yэ yцnettim. Okul Эstanbul'daydэ. Hatta orkestradan ayrэlma dilekзemi verdiрim zaman orkestranэn genel mьdьrь dilekзemi yэrttэ, "Юaka yapэyorsun" dedi. Dьюьnmeyi, felsefeyi ve edebiyatэ зok seviyorum. Ben de yollarda юarkэ sцylьyordum. Ekrem Zeki Ьn, keman црretmeniydi okulda. Ьniversitelerde de orkestralar kurdum. 5 yэl yцnettim ve 4 tane de tanэnmэю sanatзэlarэmэzэn solist olarak katэldэрэ CD зэkardэm. Mutluluktan uзuyordum, Ahmet Ьstьn gibi biri olacaрэm diye dьюьnьyordum. Onlara ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi dinlemelerini, anlamaya ve црrenmeye зalэюmalarэnэ tavsiye ederim. O rahatsэz oluyordu. Saim Akзэl. Koskoca bir toplumun bцyle bir boюluрu nasэl olabilir diye dьюьndьm ve orkestralar kurmaya baюladэm. HER ЮEYЭ BIRAKIP YURDA DЦNMEYЭ TERCЭH ETTЭMBorusan ve Tekfen gibi orkestralarэ, birзok ьniversitede de зeюitli mьzik topluluklarэ kurdunuz. . Bunlarэ mьziksiz dьюьnebiliyor musunuz" Mьzik insanэn vazgeзemeyeceрi, doрasэnda olan ve tabiatta bulunan bir olay. Bana gцsterip "Bak sana gцre юarkэcэ okulu varmэю" dedi. O zaman Borusan Oda Orkestrasэ olarak kurdum. Hiз unutmuyorum babam da onlara "Ben Cumhuriyet hafэzэyэm, siz anlamazsэnэz, iюime karэюmayэn" diye cevap vermiю. . Эstanbul Belediye Konservatuvarэ yatэlэ kэsmэnэ kazandэm. . Цrneрin bakkala giderken. Almanya'da Bodensee Senfoni Orkestrasэ'nэ baюkemancэlэрэnэ yaptэm. Bьtьn tьrlere saygэm var. Bence her kьзьk зocuk mьzikle ilgilenmeli, en az bir enstrьman црrenmeli. Kьзьkken sesim gьzeldi, юarkэ sцylerdim. Japonya'dan Eski Sovyetler Birliрi Cumhuriyetlerine, Avrupa'dan Amerika'ya kadar dьnyanэn dцrt bir yanэnda solist ve baю kemancэ olarak konserler vermiю, orkestralar yцnetmiю usta bir isim Prof. Mьziрe ve hayatэna dair konuюtuk. Mьziрin diрer dallarэna negatif bir aзэdan bakmam. Mьziksiz bir yaюam dьюьnemiyorum. ЬLKE SORUNLARIYLA ЭLGЭLENMEK HERKESЭN GЦREVЭ65 yэlэ geride bэraktэnэz mьzikal yolculuрunuzda. Dr. 1981 yэlэnda Hollanda'da baю kemancэ iken yurda dцnmeye karar verdim. Kendi sahasэnda baюarэlэ olmuю herkesi takdir ederim. Radyo yeni зэkmэюtэ o zaman, biz de almэюtэk, юarkэlar dinleyip ezberliyordum. Biz de sanatзэlar olarak bundan зok etkileniyoruz ama elimizden bir юey gelmiyor. Bu alanda sanatзэ yetiюtiren bir eрitimci aynэ zamanda. Verdiрim konserler dэюэnda yazэ yazmayэ da зok seviyorum. 20 binden fazla kiюi цldь ve bunlarэn da bьyьk bir kэsmэ kadэnlar ve зocuklar. Borusan bunlardan biridir. O da kabul etti. MЬZЭK YAЮAMIN TA KENDЭSЭMьzik sizin iзin ne demek"Mьzik bana gцre yaюamэn ta kendisi. Bakэn mьziрin зeюitleri olabilir. Зok юaюэrmэюtэm, meрer baюarэlэymэюэm kemanda ve piyanoda. Эki sene sonra bir iю insanэ okula bir keman hediye etti, "Bunu sizin takdir edeceрiniz bir црrenciye hediye olarak verin" diye. Hollanda'da da 5 sene Frysk Orkestrasэ'nэn baюkemancэlэрэnэ ьstlendim, Milano'da birinci kemancэlэk yaptэm. Эnюallah dьzelir. Dьюьnьn 50 sene keman зalmэюsэnэz, kemanэ o kadar зok seviyorsunuz ama bir gьn зalamaz hale geliyorsunuz. Ben Barok, klasik ve romantik mьziрi severim. Bazэ yazэlarэm da gazetelerde yayэnlandэ. . SAVAЮLAR ЭNSANLIРA HЭЗ YAKIЮMIYORNasэlsэnэz, юu ara hayata ve gьndeme dair neler dьюьnьyorsunuz"Yaюamaya devam ediyorum ama dьnyanэn юu an iзinde bulunduрu durum elbette hoю deрil. Bunun son bulmasэnэ istiyorum. "Hani юarkэ"" diye sordum. Tьrk bestecilerimizden de Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin ve Cemal Reюit Rey benim iзin зok цnemliler. Japonya'dan Avrupa'ya kadar birзok konserler verdik. Kэsa bir sьre цnce Nihat Bey'in цlьm yэldцnьmьnden цtьrь onun hatэrasэna verilen konsere davet edildim, seyirciler arasэndaydэm. Kцln Devlet Yьksek Mьzik Okulu'nda eрitimimi tamamladэm. Beni зok etkiledi. Konservatuvardan 9 sene sonra mezun oldum. 19 Mayэs Genзlik Orkestrasэ'nэ, Niюantaюэ Ьniversitesi Orkestrasэ'nэ ve Mьlkiyeliler Birliрi Topluluрu'nu da yine ben kurdum. Elimden geldiрi kadar da icra etmeye зalэюэyorum. Bir usta olarak genз sanatзэlara neler sцylemek istersiniz"Mutlaka bir enstrьman зalmalэlar. Elinizdeki sorunun ardэndan yэllarca зaldэрэnэz kemanэ bэraktэnэz. Mecburen keman црrenmeye baюladэm. Babamэn beni bu okula gцndereceрini duyanlar babama "Yahu sen hafэzsэn, oрlunu nasэl юarkэcэ okuluna gцnderirsin"" demiюler. . Bu orkestrayэ 20 yэl yцnettim. . Bu orkestrada 23 ьlkeden sanatзэlar yer alэyordu. Црrenmenin sonu yok, ayrэca bir senfoniyi yцnetirken duyulan haz da зok bambaюka bir юey. Цnce baю kemancэ ve solist olarak yetiюtiriyor kendini, ardэndan da orkestra юefliрine yцneliyor. Fakat ben tekrar dilekзe verdim ve kesin olarak yurda dцndьm. Ulusal ve evrensel зok sesli mьziрi seviyorum ve deрerli buluyorum. Yetiюtirdiрim црrenciler bugьn dьnyanэn dцrt kэtasэnda. Ben bunlardan olmadэm зьnkь baю kemancэ ve solist olarak bir hayli gцrevde bulundum, maalesef uzun seneler цnce sol elimde yaюadэрэm bir saрlэk sorunundan dolayэ kemanэ зalamaz hale geldim ve bэrakmak zorunda kaldэm. Bir gьn gelip ellerimizi kontrol ettiler. Savaюlar, зatэюmalar; insanlэрa hiз yakэюmэyor. Ama mesafe kэsaydэ ve en sevdiрim юarkэlarэ sцyleyemeden eve dцnьyordum. Эntihara kadar gidebilirdim. Bu nedenle ne зalarlarsa зalsэnlar, hangi tьr mьzik yaparlarsa yapsэnlar; onda ileriye gitmeye ve baюarэlэ olmaya odaklanmalэlar. Orkestra юefliрi yaptэрэm iзin de bu bestecilerin eserlerini de sэk sэk yцnetiyorum. Юцyle bir dцnьp baktэрэnэzda ne geзiyor aklэnэzdan"Yetiюtirdiрim црrenciler ve onlarla verdiрim konserler geliyor aklэma. Burasэ klasik mьzik okulu" dedi. . Orada doрdum. Okul da beni layэk gцrdь, tцren yapэlmэюtэ. Elbette зok bьyьk ьzьntь yaюadэm. Зьnkь herkesin gцrevidir ьlke sorunlarэyla ilgilenmek. Babama mektup yazdэm, gelin beni alэn, burasэ yanlэю okul diye. Bunlardan en цnemlisi Haliз Ьniversitesi'nde kurduрum oda orkestrasэdэr. Ancak bageti alэp eline sahneye зэkmakla olmuyor юeflik. Bunlarэ yaparken motivasyonunuz neydi"Yьksek okulu Almanya'da bitirdim. Bu nedenle mьzisyen olduрuma юьkrediyorum. Babamэn bu tutumu sayesinde konservatuvar sэnavэna gцtьrdьler beni. Bu nedenle her aileye tavsiye ediyorum зocuklarэna bir enstrьman зalmayэ црretmelerini. Siz bir mьzik aleti зalmayэ parayla satэn alamazsэnэz. Beю yэlэn sonunda da Tekfen Filarmoni Orkestrasэ'nэ kurdum. Babam bir gьn gazetede konservatuvar ilanэnэ gцrmью. Ben de tutturdum юarkэcэ olacaрэm diye. Bu dцnemlerde oda orkestralarэyla da зok зalэюtэm ve bir hayli turneler yaptэk. . Bunlarsэz yapamam. Babam beni okula bэraktэ ve gitti. Beni onun yanэna verdiler. Tiyatroda, operada, sinemada. "Ne юarkэsэ" diye sordu Ekrem Hoca, "Burada юarkэ falan yok. Babam kцyьn hafэzэydэ, ben hafэz oрluyum. Юimdi de Эsrail-Filistin. Ertesi gьn Vatan, TAN ve Cumhuriyet gazetelerinde resmimi basmэюlardэ. Ben de зocukluk aklэyla bakkaldan en цnemli alacaрэmэ юeyi bilerek unutuyordum, sonra tekrar bakkala gцnderiliyordum ve yolda geri kalan юeyleri sцylьyordum. Geldiрi noktada yetiюtirdiрi yьzlerce sanat црrencisi, verdiрi yьzlerce konserin derin hazzэ ve bu alana sunduрu katkэlarэn tarifsiz gururunu yaюэyor. Зьnkь dikkat ederseniz her юeyde mьzik vardэr. Baюэmdan kaynar sular dцkьldь o an. Зьnkь Hollanda'da зok iyi durumdaydэm. Tьrkiye'ye dцnьюьmьn цnemli olaylarэndan bir tanesi de bu цzel orkestralarэ kurmuю olmam diye dьюьnьyorum. Зьnkь o zaman kendilerini tatmin, dinleyicilerini de memnun ederler. Kitap ve gazete okumayэ da. Dцndьkten sonra Tьrkiye'de oda ve цzel orkestralarэn olmadэрэnэ fark ettim. Bu plak o yэl Hollanda'da en зok satэlan plak oldu.